Jullie scheiding en jullie kind

Ongeveer 1 op de 3 huwelijken strandt. Door de coronacrisis staan sommige relaties extra onder druk. Ondanks allerlei mogelijkheden om deze bijzondere situatie samen zo prettig en werkbaar mogelijk door te komen, zijn er gezinnen waar de spanningen toenemen. Alle dagen thuis op elkaars lip moeten zitten en groeiende zorgen om een onzekere toekomst eisen hun tol. Er zijn dan ook deskundigen die verwachten dat het aantal scheidingen de komende maanden zal toenemen.

Scheiden is een ingrijpende gebeurtenis en kan voor je kind grote gevolgen hebben. Als ouder wil je natuurlijk je kind beschermen tegen alles wat hem of haar verdrietig maakt. Daarom is het belangrijk dat als je in een scheiding ligt, je samen met je partner je kind goed opvangt en ondersteunt en dat jullie beiden zijn of haar behoeften en belangen centraal stellen. Omdat scheiden zo vaak voorkomt, is er steeds meer acceptatie van en kennis over het proces van een scheiding. Dit betekent dat kinderen beter begrepen worden. Daarnaast kennen ze allemaal een of meer leeftijdsgenootjes die ook gescheiden ouders hebben en dat biedt erkenning. Dat neemt niet weg dat de effecten van een scheiding groot kunnen zijn voor je kind. Daarbij geldt: iedere scheiding is anders, ieder kind is anders.

Effecten op korte termijn

Een scheiding gaat gepaard met veel veranderingen. Het kan zijn dat je kind veel ruzies en flinke spanningen tussen jou en je partner heeft meegemaakt en dat de scheiding hem of haar rust brengt. Dat neemt niet weg dat door een scheiding het dagelijks leven van je kind ingrijpend verandert. In veel gevallen krijgt je kind twee woonplekken, ziet vader of moeder veel minder vaak en moet soms verhuizen en dus zijn of haar vertrouwde omgeving met vriendjes en vriendinnetjes achterlaten. Er komen veel emoties bij je kind naar boven. Je kind kan het gevoel krijgen te moeten ‘kiezen’ en zich schuldig of in de steek gelaten voelen. Je kind kan een periode minder lekker in zijn of haar vel zitten, vaak verdrietig zijn en/of probleemgedrag vertonen.

Effecten op langere termijn

Een kind dat een scheiding meemaakt, heeft twee keer zoveel kans op het ontwikkelen van problemen in vergelijking met een kind van wie de ouders nog bij elkaar zijn. Te denken valt aan sombere gevoelens, angsten, een laag zelfbeeld, gedragsproblemen en een risico op hechtingproblematiek. Uit onderzoek blijkt dat kinderen die te maken hebben gehad met een moeizaam scheidingsproces oftewel een vechtscheiding, vaker kampen met ernstige loyaliteitsconflicten, leer-en gedragsproblemen, emotionele psychische en sociale problemen, een negatief zelfbeeld, een grotere kans om zelf te scheiden, een lager opleidingsniveau en minder inkomen.

Tips om een scheiding voor je kind ‘draaglijk’ te houden

- Zet de belangen van je kind centraal

- Probeer respectvol te blijven naar elkaar. Je hebt als ouders een andere rol te vervullen dan als partners

- Ga elkaar niet zwart maken tegenover je kind

- Zorg ervoor dat je niet met anderen praat over jouw situatie waar je kind bij is (kinderen horen alles…)

- Geef je kind de ruimte om een ouder vaker te zien als dit de wens is. Afspraken zijn belangrijk, maar het missen van een ouder staat hier soms boven (mits dit uiteraard mogelijk is)

- Kijk of er iemand in de directe omgeving is die je kind kan opvangen

Wanneer je merkt dat je kind veel moeite heeft met de scheiding kun je altijd aankloppen voor hulp en advies, bijvoorbeeld bij het schoolmaatschappelijk werk of bij het jeugdteam van de gemeente. Er zijn ook speciale trainingen voor kinderen met gescheiden ouders (zie de website van het centrum voor jeugd en gezin van de gemeente waarin je woont).